دراسة سوسيولوجية لرواية «غنيمت» في ضوء نظرية جورج لوکاتش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاديار گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه رازي

2 استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی

3 کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی

چکیده

بررسی اجتماعی آثار ادبی، شاخه‌ای جدید از شاخه‌های میان رشته‌ای است که توسط ادیب اجتماعی و فیلسوف بلند آوازة قرن بیستم جورج لوکاچ پایه‌گذاری گردیده است. رمان، یکی از انواع ادبی است که زمینة نقد اجتماعی در آن بیش از دیگر انواع ادبی فراهم است. چرا که رمان می‌تواند همة ابعاد و زوایای جامعه را به تصویر بکشد. کارگردان و رمان نویس ایرانی، صادق کرمیار، که بیشتر آثارش بر گرد مقاومت و پایداری دور می‌زند، در رمان "غنیمت" خود به آثار و تبعات ناگوار جنگ عراق علیه ایران و همچنین حملة آمریکا به عراق پرداخته است. وی در قالب داستانی که ماجراهایش را از واقعیت جنگ و نیز تخیل خود الهام گرفته، تجربه‌های قهرمانان قصه را با اوضاع اجتماعی حاکم بر جامعه پیوند زده و تصویری از درد و رنج دو ملت ایران و عراق در مقابل دیدگان خوانندگان به نمایش گذاشته است. مقالة حاضر با تکیه بر شیوة تحلیلی توصیفی به نقد اجتماعی رمان "غنیمت" اثر صادق کرمیار پرداخته و در پرتو اندیشه های نظریه پرداز مشهور لوکاچ به تحلیل و بررسی رمان عنیمت با رویکرد نقد اجتماعی پرداخته است. از مهمترین دستاوردهای این پژوهش، این است که کرمیار به خوبی توانسته با ایجاد ارتباط میان تجربه‌های شخصی خود ازدوران جنگ و درد و رنجی که بر دو ملت ایران و عراق رفته است، تصویری راستین و تاثیر‌گذار از آلام و مصائب جنگ به تصویر کشد.

کلیدواژه‌ها