نوع المستند : المقالة الأصلية
المؤلفون
1 استادیار گروه زبان و ابیات عربی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار- ایران: ایمیل.
2 دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار- ایران.
المستخلص
الكلمات الرئيسية
عنوان المقالة [Persian]
المؤلفون [Persian]
تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، نظریه‌ای منسجم، جامع و پرکاربرد است که نشان می‌دهد یک متن در لایه‌‌های زیرین خود متأثر از مسائل جامعه‌شناختی، ایدئولوژیک، فلسفی، تاریخی و اجتماعی است. این دیدگاه با نگاهی علمی و کاربردی به متون در پی شناسایی علل تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی جهان معاصر می‌باشد؛ هدف گفتمان، گاه حفظ وضع موجود و یا پی‌ریزی آن ، و گاه شکستن ساختار و حتی بازسازی جوامع است، لذا تمرکز تحلیلِ گفتمانِ انتقادی بر روابط اجتماعی، بسیار پیچیده و لایه‌بندی شده می‌باشد. بر همین مبنا، پژوهش حاضر سعی دارد با روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس نظریۀ فرکلاف داستان کوتاه «یتیم» اثر منفلوطی را در سه سطح توصیف، تفسیر وتبیین بررسی کند تا به این پرسش پاسخ دهد که داستان مذکور چگونه و تا چه حد بر مبنای نظریه فرکلاف قابل تحلیل و تبیین است؛ بنابراین هدف مقاله واکاوی چگونگی کارکرد مؤلفه‌های نظریه فرکلاف در داستان یتیم می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد نویسنده در سطح توصیف با استفاده از شگردهای بیانی چون سجع، تضاد و ترادف و تصویرآفرینی‌های هنری در پی تثبیت بهتر اندیشۀ خویش در ذهن مخاطب است؛ در سطح تفسیر، کاربست بینامتنی و دیگر عناصر نشانه‌شناسی کلامی، درترسیم بافت موقعیت موجود مؤثر واقع شده است؛ در سطح تبیین، می‌توان گفت که از یک سو فقر اجتماعی موجود در جامعه و از دیگر سو فقر ایدئولوژیک ناشی از اندیشه‌های ناسالم برخی شخصیت‌های مؤثر داستان از مهمترین اسباب شکل‌گیری گفتمان موجود است و نویسنده در دوره خود با فاصله-گیری از سبک سنتی و طرح مسائلی از این دست و برجسته‌سازی آنها در پیِ جهت دهی اندیشه-های پویا به سوی کشف راه‌حل‌های چنین آسیب‌هایی برآمده است.
الكلمات الرئيسية [Persian]